Dlaczego warto uczyć się nawigacji klasycznej w dobie map elektronicznych i GPS?

Nowoczesne technologie już dawno weszły na te obszary, których z nimi nie kojarzyliśmy. Co za tym idzie, także pewne umiejętności, bazujące na tym, co offline, straciły na znaczeniu. Dotknęło to na przykład nawigacji. Ale czy faktycznie jest tak, że urządzenia GPS sprawdzają się dziś w każdym przypadku? A co z nawigacją morską gdzie w przypadku awarii urządzeń nie ma dostępu do natychmiastowego serwisu technicznego?

Nawigowanie – wymagająca, ale niezbędna sztuka na morzu

W uproszczeniu nawigowanie to czynność polegająca na bezpiecznym prowadzeniu statku z punktu A do punktu B. Określa się w ten sposób własne położenie na wodzie, ustala kierunek żeglugi i prędkość jednostki.

To praktyka, która wymaga dużej wprawy i częstego odświeżania wiedzy. Obecnie prowadzenie nawigacji jest nieco ułatwione, za sprawą takich technologii jak:

• nawigacja satelitarna,
• mapy elektroniczne,
• odbiorniki AIS,
• radar i inne.

Nie oznacza to jednak, że wspomniane rozwiązania są wystarczające i jedyne. Nawigator powinien z nich korzystać, ale warto pamiętać o tym, że elektronika zawodzi. Tymczasem ludzki umysł powinien być aktywny w każdych warunkach.

Na czym dokładnie polega nawigacja morska?

Celem nawigacji jest odpowiedź na trzy podstawowe pytania: gdzie aktualnie jestem, w jakim kierunku płynę i kiedy tam dotrę.

Ze względu na metody określania pozycji jachtu nawigację można podzielić na nawigację satelitarną, zliczeniową, terestryczną, astronomiczną, pilotową, radarową, radiową. Każda z nich wymaga odrębnego podejścia i wykorzystania innych narzędzi. Takich umiejętności można nauczyć się, uczestnicząc w szkoleniu na patent Jachtowego Sternika Morskiego.

Dzięki znajomości dokładnej pozycji jachtu, kierunku i prędkości można prowadzić jacht pewnie, omijając niebezpieczne miejsca takie jak skały i mielizny. Można również dopłynąć do celu szybciej, wytyczając optymalną trasę.
Do prowadzenia nawigacji oprócz map wykorzystuje się również inne publikacje nautyczne takie jak spisy świateł i radiostacji nautycznych, księgi locji, tabele pływów.

Patent Jachtowego Sternika Morskiego a umiejętności nawigacyjne

Trzeba mieć na uwadze, że znajomość nawigacji klasycznej jest niezbędna dla osób chcących uzyskać patent Jachtowego Sternika Morskiego. Mówią o tym przepisy, a konkretnie Rozporządzenie Ministra Sportu i Turystyki z dnia 9 kwietnia 2013 r. ws. uprawiania turystyki wodnej. Sama nauka nawigacji klasycznej jest przyjemna i sprawia wiele satysfakcji. Można przy tym poczuć się jak pierwsi żeglarze, odkrywcy nowych lądów.

Egzamin teoretyczny na patent JSM zawiera zagadnienia związane między innymi z nawigacją. Te można przyswoić na kursie na patent Jachtowego Sternika Morskiego lub na warsztatach nawigacyjnych, na przykład w Szkole Żeglarstwa Magellan. Szkolenia odbywają się wiosną i jesienią w Chorwacji oraz zimą na Wyspach Kanaryjskich.

Do zakresu wymaganej wiedzy wchodzi m.in. znajomość nawigacji zliczeniowej i terestrycznej, czyli umiejętność wykreślenia kursu z uwzględnieniem poprawek kompasowych, poprawki na wiatr i na prąd. Wymagana jest również umiejętność posługiwania się przyrządami nawigacyjnymi takimi jak przenośnik nawigacyjny, trójkąt. Uczestnik egzaminu musi rozwiązać wieloetapowe zadanie, gdzie poprawnym wynikiem jest konkretna pozycja na mapie.

Należy korzystać z dobrodziejstw dzisiejszej techniki, ponieważ zdecydowanie zwiększa to nasze bezpieczeństwo. Ale gdy urządzenia elektroniczne zawiodą, jedyną szansą na odnalezienie się na morzu jest sięgnięcie do umiejętności nawigacyjnych z czasów starych żaglowców.